VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® là một tổ chức khoa học công nghệ do tư nhân thành lập, hoàn toàn không liên quan đến hai cơ quan thuộc chính phủ: Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam.  

VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® (tiếng anh: Academy of Medical Sciences, viết tắt là: AMS) là tổ chức khoa học công nghệ tư nhân được thành lập bởi tập hợp những nhà khoa học. Chức năng chính của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® là: 

  • Nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong lĩnh vực: Y Tế công cộng; Lão khoa, điều dưỡng; Y học dân tộc, cổ truyền; Dinh dưỡng; Dược liệu học; Bào chế; Dược học cổ truyền; Thực phẩm chức năng.
  • Sản xuất thử nghiệm, sản xuất kinh doanh sản phẩm là kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong lĩnh vực đăng ký.
  • Dịch vụ khoa học và công nghệ theo lĩnh vực đăng ký: Tổ chức hội nghị, hội thảo, Thông tin khoa học và công nghệ; Tư vấn chuyển giao công nghệ; Tư vấn, phản biện, đánh giá, chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học; Tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho các cá nhân, tổ chức có nhu cầu theo lĩnh vực đăng ký trên.
  • Hợp tác trong và ngoài nước theo lĩnh vực đăng ký phù hợp với luật định.

Bối cảnh hình thành


Trong bối cảnh nhu cầu bức thiết của xã hội về một cơ quan nghiên cứu hàn lâm về Y học, đội ngũ những nhà khoa học đầu ngành đã xây dựng và đệ trình đề án thành lập VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ®, và ngày 05/12/2023 Sở khoa học & công nghệ TP. HCM đã chính thức ban hành văn bản chứng  nhận thành lập VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ®. Viện là một tổ chức hoạt động độc lập, tự vận hành bởi các nhà khoa học và mục tiêu phi lợi nhuận trên nguyên tắc tự chủ, minh bạch.

Theo kế hoạch hoạt động, VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® sẽ thành lập chi nhánh và văn phòng đại điện tại Hà Nội và Đà Nẵng trong năm 2024 nhằm tạo điều kiện để các tổ chức, doanh nghiệp trên cả nước tiếp cận và phối hợp cùng với Viện thực hiện những công trình nghiên cứu theo tiêu chuẩn cao nhất về y đức và khoa học. 

Sứ mệnh


Sứ mệnh của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® là trở thành tiếng nói của khoa học, để thực hiện sứ mệnh này thì công tác bảo vệ tính trung thực và độc lập của khoa học là yếu tố sống còn và là trọng tâm của mọi hoạt động, tổ chức, bộ máy và phương pháp vận hành. Đội ngũ sáng lập VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® bao gồm nhiều thành phần rất khác biệt, nhưng rất cả đều chia sẻ chung một giá trị là tôn thờ khoa học và thượng tôn pháp luật. 

Cơ cấu tổ chức


Hoạt động của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® đều đặt trung tâm là tính độc lập và khách quan của nghiên cứu khoa học, để làm điều đó Viện đã ngắt mọi kết nối giữa nhà khoa học và những bên liên quan cụ thể những cá nhân hoặc tổ chức tài trợ cho dự án nghiên cứu. Mỗi dự án nghiên cứu sẽ bao gồm những thành viên không được biết trước, và chỉ được công bố sau khi dự án hoàn thành.

Cơ cấu tổ chức của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® thường bao gồm các bộ phận và bộ máy hoạt động khác nhau, được thiết kế để quản lý và điều hành các hoạt động nghiên cứu, giáo dục và ứng dụng y học. Dưới đây là một mô tả tổng quan về cơ cấu tổ chức phổ biến của một VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ®:

  • Ban điều hành: Ban điều hành là cơ quan lãnh đạo cao nhất của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® , chịu trách nhiệm về quyết định chiến lược và hướng dẫn chung cho toàn bộ hoạt động của viện.
  • Phòng nghiên cứu: Phòng nghiên cứu thường là bộ phận chính của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® , chịu trách nhiệm tổ chức và thực hiện các dự án nghiên cứu trong các lĩnh vực y học và các lĩnh vực liên quan.
  • Phòng giáo dục và đào tạo: Phòng giáo dục và đào tạo có nhiệm vụ phát triển và quản lý các chương trình đào tạo y học, bao gồm cả đào tạo trình độ sau đại học và các khóa học ngắn hạn.
  • Phòng hành chính và tài chính: Phòng hành chính và tài chính đảm nhận các nhiệm vụ liên quan đến quản lý nhân sự, quản lý văn phòng, quản lý tài chính và kế toán của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ®
  • Phòng quan hệ cộng đồng và quảng bá: Phòng này chịu trách nhiệm về việc xây dựng và duy trì mối quan hệ với cộng đồng y tế và cộng đồng rộng lớn, cũng như quảng bá hình ảnh của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ®
  • Các phòng ban chuyên môn: Các phòng ban chuyên môn có thể được tạo ra để tập trung vào các lĩnh vực cụ thể của y học, như nghiên cứu ung thư, nghiên cứu truyền nhiễm, hoặc y học cộng đồng.
  • Ban cố vấn khoa học: Ban này có thể được thành lập để cung cấp tư vấn chuyên môn cho VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® trong việc đề xuất và thực hiện các dự án nghiên cứu và giáo dục.
  • Các đơn vị hoặc trung tâm nghiên cứu đặc biệt: Đôi khi, các đơn vị hoặc trung tâm nghiên cứu đặc biệt có thể được tạo ra để tập trung vào một lĩnh vực cụ thể hoặc một vấn đề y tế đặc biệt.

Lĩnh vực nghiên cứu


VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® có chức năng chính là nghiên cứu chuyên sâu về Y học, chủ yếu tập trung vào những lĩnh vực: y học dự phòng, bệnh mạn tính, chống lão hóa và kéo dài tuổi thọ. Nguồn tài trợ cho các hoạt động nghiên cứu được huy động từ nguồn của các doanh nghiệp, tổ chức, mạnh thường quân. Mỗi dự án nghiên cứu được hạch toán độc lập theo nguyên tắc minh bạch về tài chính.

Ban điều hành


Ban điều hành VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® cũng được tổ chức phân tán, tổ chức họp định kỳ để đưa ra những quyết định điều hành, vai trò của ban điều hành là:  kết nối những nguồn lực trong xã hội phục vụ cho hoạt động nghiên cứu của Viện; kiểm soát về tài chính; đảm bảo công tác vận hành theo khuôn khổ của pháp luật. Ban điều hành rất hạn chế can thiệp vào công tác chuyên môn của các nhà khoa học, trừ những trường hợp đặc biệt liên quan đến pháp lý và những rủi ro tiềm ẩn về y đức.

Nguyên tắc tài chính


Về nguyên tắc tài chính, Viện hoạt động theo mục tiêu không vì lợi nhuận và minh bạch, hầu hết nguồn lợi nhuận thu được từ hoạt động của mỗi năm sẽ được tái đầu tư cho chương trình nghiên cứu của năm tiếp theo và chỉ dành một phần rất nhỏ cho quỹ phúc lợi, khen thưởng những các nhân có đóng góp cho hoạt động của Viện. Nguồn đóng góp ban đầu cho hoạt động của Viện chủ yếu đến từ những nhà khoa học với tâm huyết cống hiến cho nền Y học, nhiều cá nhân đóng góp rất lớn nhưng không đảm nhận bất kỳ một vai trò điều hành nào ở Viện.

Sự độc lập trong nghiên cứu khoa học của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ®


Đội ngũ nhà khoa học đang làm việc cho VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® có thể đang ở con số hàng trăm, nhưng với nguyên tắc độc lập thì không ai biết họ là ai và họ sẽ tham gia vào dự án nghiên cứu nào, sự bảo mật này nhằm để tránh những tiếp xúc mang tính tác động từ nhà tài trợ vào công việc và kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học. Khi thành lập ban dự án, các nhà khoa học trong lĩnh vực chuyên môn phù hợp sẽ được lựa chọn ngẫu nhiên, khi chấp thuận tham gia thì họ trở thành thành viên chính thức của ban dự án ở một vai trò nhất định. Đối với mỗi lời mời tham gia dự án, những nhà khoa học cũng chỉ được biết những thông tin thuần về chuyên môn như: đối tượng, mục tiêu và phạm vi nghiên cứu họ hoàn toàn không có thông tin về nhà tài trợ hoặc nguồn ngân sách cho dự án.

Sự độc lập trong nghiên cứu khoa học của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® là một nguyên tắc quan trọng nhằm đảm bảo tính chính xác, khách quan và độ tin cậy của các kết quả nghiên cứu. Điều này đặc biệt quan trọng để đảm bảo rằng quyết định y tế và chính sách được dựa trên dữ liệu khoa học chất lượng và không bị ảnh hưởng bởi lợi ích hay áp lực từ các bên liên quan. Các cơ chế và chính sách để bảo đảm sự độc lập trong nghiên cứu của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® có thể bao gồm:

  • Tự do nghiên cứu: Các nhà nghiên cứu của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® được tự do chọn chủ đề nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu mà không bị ảnh hưởng bởi áp lực từ bất kỳ bên nào.
  • Phân biệt giữa tài trợ và nghiên cứu: VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® phải xác định rõ sự phân biệt giữa nguồn tài trợ nghiên cứu và việc thực hiện nghiên cứu, đảm bảo rằng các nhà nghiên cứu không bị kiểm soát hoặc ảnh hưởng bởi các bên tài trợ.
  • Chính sách về xung đột lợi ích: VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® cần thiết lập các chính sách mạnh mẽ để quản lý và tiết lộ các xung đột lợi ích tiềm ẩn hoặc thực tế của các nhà nghiên cứu, đảm bảo rằng các mối quan hệ này không làm ảnh hưởng đến tính khách quan của nghiên cứu.
  • Đánh giá đồng nghiệp: Cần tổ chức quy trình đánh giá đồng nghiệp cẩn thận để đảm bảo chất lượng và tính khách quan của nghiên cứu của VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® học trước khi công bố kết quả.
  • Độc lập tổ chức và quản lý: VIỆN HÀN LÂM Y HỌC ® luôn được tổ chức và quản lý một cách độc lập từ các cơ quan và tổ chức bên ngoài, nhằm đảm bảo quyết định và hành động của nó không bị chi phối bởi áp lực hay ảnh hưởng từ bên ngoài.
Logo VIỆN HÀN LÂM Y HỌC